ТМҚ, Жұмыстар/қызметтер Ұзақ мерзімді активтер бөлімдеріне арналған жалпы блок
Сатып алу жоспары.
https://youtu.be/cTfPlUkJOWk
!!! Жұмысты бастар алдында «Тауар-материалдық қорлар», «Ұзақ мерзімді активтер» және
«Жұмыстар/қызметтер» бөлімдерінде «Сатып алу жоспары» құжатын жүктеу қажет. Бұл:
автоматты түрде «Материалдар номенклатурасы» және «Қызметтер номенклатурасы»
анықтамалығын құруға; сатып алу шартын жүктеу, онда шартқа ерекшелік автоматты түрде
толтырылады, бұл бухгалтерлік есепте тауар-материалдық қорларды, есепке алу шоттары
бойынша ұзақ мерзімді активтерді дұрыс көрсетуге, есептіліктің дұрыс қаржылық нысандарын,
есептіліктің бюджеттік нысандарын алуға және шарттарды орындауға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік сатып алу порталынан «Сатып алу жоспары» құжатын жүктеу үшін «Бюджеттеу»
есепке алу бөліміне көшу қажет.
Одан әрі Құжаттар Сатып алу жоспары қойындысына өту қажет.
Іздеу шектеуін ысыру үшін «Кесте деректерін қарау ауқымында» қойындысын ашқанда,
Барлығын ысыру ОК түймешігін басу қажет.
Экранда құжат ашылады.
«Сатып алу жоспарын» мемлекеттік сатып алу порталынан жүктеу үшін Әрекет Сервис
Деректер импортына көшу қажет.
1
Ашылған қойындыда іздеу параметрлерін көрсету қажет
«Жүктеу - мемлекеттік сатып алу порталынан СЖ» Айды көрсетеміз Жыл ОК.
Одан әрі «Мемлекеттік сатып алу жоспары» құжатының порталынан жүктеу индикаторын
көреміз.
Жүктеу процесі аяқталғаннан кейін жүктелген құжаттар тізімін жаңарту қажет
«Тізімді жасау» түймешігін басамыз.
«Кесте деректерін қарау ауқымы» ашылғанда «Күшіне ену күні» (құжат айдалған кезең)
көрсетіп ОК түймешігін басу керек.
2
Құжатты ашқаннан кейін «Тізім» қойындысына көшеміз, онда бұрын жүктелген барлық
құжаттардың тізімін көруге болады.
Қажетті құжатты таңдап, тінтуірді екі рет басу арқылы «Жеке жазбаға» өтеміз.
Құжатты қарап шығу кезінде оның пысықтауды қажет ететінін және «Жоба жазба/ Черновик»
мәртебесінде сақталғанын көруге болады.
Құжатта қызыл түспен бөлінген жолдар бар. Жүйе номенклатуралық нөмірді автоматты түрде
анықтай алмады, себебі бұл нөмір әлі іске қосылмаған.
Пысықтау үшін құралдар тақтасындағы «Өзгерту» түймешігін басу керек.
Құжатта қызыл түспен бөлінген жолдарды табамыз, қажетті өрістерді толтыра бастаймыз.
1. «Есеп тобы» өрісінде тінтуірдің оң жақ түймешігі арқылы қажетті топты таңдау қажет
!!! (топтың коды бухгалтерлік есептегі есепке алу шотына сәйкес келеді)!!!
«Есеп тобы» өрісін тінтуірдің оң жақ түймешігіменбасу арқылы мәтінмәндік мәзірді шақырып,
«Тізімді көрсету» дегенді таңдаймыз.
3
ТМҚ сатып алу мысалында болғандықтан, + арқылы «131Х Материалдар» қалтасын ашамыз.
1.1 Материал тобын таңдаймыз !!!(материалдар тобы бухгалтерлік есептегі есепке
алу шотына сәйкес келеді)!!! және ОК басамыз.
1.2 Материалдың номенклатуралық нөмірін беру үшін тінтуірдің оң жақ бетімен «Есеп
тобы» өрісіндегі мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Тізімді көрсету» бөліміне өту қажет.
«Кесте деректерін қарау ауқымында» «Номенклатуралық нөмір» өрісіне материалды есепке
алу шотын енгізіп, …* қою керек.
«Орыс тіліндегі толық атауы» өрісіне *...* арқылы материал атауының кілт сөзін енгізіп, ОК
батырмасын басу керек.
Одан әрі ұсынылған тізімнен қажетті атауды таңдаймыз.
4
Егер бұрын жасалған анықтамалықта тиісті атау болмаса, онда «Есеп тобы» өрісіндегі
мәтінмәндік мәзірді қайта шақырып, «ТЖҚ номенклатурасын таңдау» дегенді таңдаймыз.
Жүйе автоматты түрде «Материал номенклатурасы» анықтамалығында жетіспейтін
номенклатуралық нөмірді жасайды, сатып алу жоспарынан ТЖҚ БНА бойынша деректерді,
қосымша ақпаратты және өлшем бірлігін ауыстырып, барлық жетіспейтін өрістерді неғұрлым
толық толтырады.
1.3.! Егер сатып алу жоспарына негізгі құралдарды сатып алу енгізілсе (яғни
412,413,414,416,419 ерекшеліктері бойынша), «Есепке алу тобын» таңдау сәтінде «23ХХ Негізгі
құралдар» қалтасын ашу және тиісті есепке алу тобын таңдау қажет!!!( топ бухгалтерлік есептегі
есепке алу шотына сәйкес келуге тиіс)!!!
5
Кейіннен қандай шотқа түсім жасалатындығы осы таңдауға байланысты болады (есеп
тобына шот байланыстырылған!!!).
2. Қызметтерді сатып алу бойынша жолдар сол алгоритм бойынша пысықталады, нәтижесінде
автоматты түрде «Қызметтер номенклатурасы» анықтамалығы жасалады.
6
3. Құжатта барлық жолдар өңделгеннен және жолдар қарпі қара түспен бөлектелгеннен кейін
деректерді толтырған қызметкердің табельдік нөмірін қоямыз, ! қол қоямыз және сақтаймыз.
Қол қойылғаннан және сақталғаннан кейін құжат пысықталған болып есептеледі.
Шарттар (сатып алу).
Фаворит жүйесінде жеткізушілермен жұмыс істеу үшін шарттар бойынша деректерді енгізу
қажет.
Фаворит жүйесіндегі «Шарттар (сатып алу)» құжаттары мемлекеттік сатып алу порталынан
жүктеледі және автоматты түрде қалыптастырылады.
Сатып алу шарттарын мемлекеттік сатып алу порталынан жүктеу кезінде жүйеде шарт бойынша
негізгі деректер толтырылады: «Жеткізуші», «Шарттың нөмірі», шарттың қолданылу кезеңі,
шарттың мәні, өнім берушінің деректемелері, шартқа «Кезеңдер» қосымша бетінде хабарламаның
№, қазынашылықта тіркелген күні (шарт қазынашылық органдарында тіркелген жағдайда),
«Шарттың ерекшелігі» қосымша бетінде пысықталған «Сатып алу жоспары» құжатының негізінде
толтырылады, сомасы және номенклатуралық нөмірі, тауардың, жұмыстың, көрсетілетін
қызметтің атауы, бағдарламалары, ерекшеліктері және қаржыландыру көздері бойынша шартқа
ерекшелігі толтырылады.
Сондай-ақ жүйе негізгі шарттарға қосымша келісімдер мен шарттардың мәртебелерін жүктейді.
Мемлекеттік сатып алу порталында орындалған жұмыстардың, жүкқұжаттардың актілері
болмаған жағдайда (ұсынбау немесе қол қоймау) шарт негізінде кіріс жүкқұжаты және орындалған
жұмыстардың актілері жасалады, онда шартқа ерекшелікке сәйкес құжаттың негізгі жолдары
автоматты түрде толтырылады.
Жүйедегі шарт тізімі ұйымның анықтамалығында орналасқан.
7
Мемлекеттік сатып алу порталынан шартты жүктеу
https://www.youtube.com/watch?v=OEvYTg9DF74
Сатып алу шарттарын жүктеу үшін «Тауар-материалдық қорлар» есепке алу бөліміне кіру
қажет,
Сервис Материалдар бойынша есеп айырысу Мемлекеттік сатып алу порталынан
шарттарды жүктеу (сатып алу) шартты қандай кезеңде жүктеу керектігін таңдаймыз және ОК.
Экранда жүктеу индикаторы пайда болады.
Шарттар жүктелгеннен кейін жүйеге «Жүктеу хаттамасын көрсету» диалогтық терезесі
шығады, расталғаннан кейін «Иә» батырмасын басқан кезде жүктеу хаттамасы жасалады, онда
жүктелген шарттар мен жүктелмеген шарттар бойынша барлық қателерді көруге болады.
Барлық жүктелген шарттарды және олардың тізім мәртебесін қарау үшін «Анықтамалықтар»
«Ұйымның анықтамалықтары» «Шарттар (сатып алу)» «Әрекеттің аяқталу күнін» көрсету
ОК «Тізім» қойындысына өту керек.
8
Тізімде түрлі түстермен жарықтандырылған барлық жүктелген шарттарды көресіз.
- Шарттың жасыл түсі шарттың мемлекеттік сатып алу порталында орындалғанын білдіреді.
- Көгілдір түс - қосымша келісімге қол қойылды.
- Ақ - жұмыстағы шарт.
- Сары - шартты түзету талап етіледі.
Егер қажетті шартпен жолға тұрып, онда тінтуірді екі рет шертіп, осы шартқа өтуге болады.
! Шартты жүктеу кезінде, егер бұрын жүйеде шарт жасалған контрагент іске қосылмаған болса,
онда жүйе мемлекеттік сатып алу порталынан барлық деректемелерді көшіре отырып, оны
автоматты түрде жасайды.
Осындай түрде оны жүктегеннен кейін жүйеде шарт қалыптастырылады. Шарт бойынша
барлық негізгі ақпарат тиісті өрістерге орналастырылғанын көруге болады.
9
Жүйеде сондай-ақ барлық шарттар бойынша жүктеу рәсімін бірден іске қоспай, порталдан бір
нақты шартты жүктеу мүмкіндігі бар.
Ол үшін өту керек:
«Анықтамалықтар» «Ұйым анықтамалықтары» «Шарттар (сатып алу)»
Жаңа жазба қосу.
«Мемлекеттік сатып алулар жүйесіндегі шарттың №» өрісінде мемлекеттік сатып алулар
порталынан шарттың 12 таңбалы нөмірін енгіземіз немесе порталдағы «Мемлекеттік сатып
алулардағы сәйкестендіргіш» өрісіне мәнді енгіземіз және айналым пернесін басамыз
Шарт порталдан жүктеледі.
Сонымен қатар, бұрыннан жүктелген шартта, кері перненің көмегімен порталдан деректерді
жүктеу арқылы шарттың «мәртебесін» және басқа да деректемелерді жаңартуға болады.
Ол үшін шартты «Өзгерту» Түймешікті басу керек.
Бұл ретте «Кезеңдер» және «Шартқа ерекшелік» шарттарының басқа да қойындылары
жаңартылады.
«Шартқа ерекшелік» қойындысында сондай-ақ бүкіл шартты қайта жүктемей спецификацияны
жүктеу мүмкіндігі бар.
шартты «Өзгерту» «Шартқа ерекшелік» қойындысына көшеміз «Ерекшелікті
жүктеу» пернесін басамыз
10
Мемлекеттік сатып алу порталында жасалмаған шарттар
https://www.youtube.com/watch?v=fOWe6pbb5Hs
Егер шарт мемлекеттік сатып алу порталында жасалмаса, онда оны жүйеде өз бетінше бастау
керек.
Ол үшін «Анықтамалықтар» «Ұйымның анықтамалықтарына» «Шарттар (сатып алу)»
Жаңа жазба қосу кіру қажет.
Одан әрі бізге барлық міндетті өрістерді толтыру қажет.
Мысалға, ТМҚ сатып алу шарты.
«Шарт түрін» көрсеткіні төмен басып, анықтамалықтан таңдап, ОК басамыз.
11
Одан әрі жеткізушіні енгіземіз.
«Жеткізушілер/сатып алушылар» өрісінде көрсеткіні төмен басамыз. «Кесте деректерін қарау
ауқымында», «ЖСН/БСН» өрісінде жеткізушінің ЖСН енгіземіз және «ОК» түймешігін басамыз.
Егер жүйеде контрагент бұрын енгізілген болса, онда «Жүйе объектісін таңдау» деген
анықтамалықтан «Контрагенттер (дебиторлар/кредиторлар)» деген жазба шығады.
Егер контрагент бұрын жүйеге енгізілмеген болса, онда оны шарттан шықпай-ақ қосу керек.
«Жеткізушілер\сатып алушылар» өрісінде … батырманы басамыз.
«Контрагенттер (дебиторлар/кредиторлар)» анықтамалығына енеміз.
Одан әрі «Қосу» түймешігін басып, барлық қажетті өрістерді толтырамыз.
Егер контрагент қашан да болсын мемлекеттік сатып алу порталында тіркелген болса, онда
«ЖСН/БСН» өрісіне оның деректерін енгізіп, кері батырманы басу керек.
Контрагенттің барлық деректемелері автоматты түрде жүйеге көшіріледі.
12
Тек «Банк деректемелері» қойындысын толтыру ғана қалады. Бұл болашақта автоматты түрде
МТ100 (төлем тапсырмасын) қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Егжей-тегжейлі жолды қосамыз, «Негізгі шот» құсбелгісін қоямыз, «Есеп шотты» енгіземіз,
банкті БСК бойынша анықтамалықтан табамыз және таңдаймыз.
Содан кейін біз контрагентті сақтап, оны «Мәнді қайтару» түймешігін басу арқылы шартқа қоса
аламыз.
Егер контрагент Мемлекеттік сатып алу порталына тіркелмеген болса, онда біз оны өзіміз
бастауымыз керек.
«Жеткізушілер/сатып алушылар» шарт өрісінде .
түймешікті басамыз
«Контрагенттер (дебиторлар/кредиторлар)» анықтамалығына енеміз.
13
Одан әрі «Қосу» түймешігін басып, барлық қажетті өрістерді толтырамыз.
Толтыру үшін міндетті өрістер:
Атауы
Рөлі (әдепкі бойынша)
Ұйымд. форма (анықтамалықтан таңдау керек. Біздің жағдайда «2 – Заңды тұлға»)
ЖСН/БСН
Резиденттік (әдепкі бойынша тұр)
Экономика секторы (қажеттісін анықтамалықтан таңдау крек)
«Атаулар» қойындысында ұйымның толық атауын көрсету қажет.
«Банк деректемелері» қойындысында шот пен банкті енгізу міндетті.
«Мекенжай деректері» қойындысына қажет болған жағдайда анықтамалықтан таңдап,
ұйымның деректемелерін енгізу керек.
Контрагенттерді (дебиторлар/кредиторлар) сақтаймыз және оны «Мәнді қайтару»
түймешігін басу арқылы шартқа қосамыз.
Одан әрі шартты толтыруға ораламыз. Бізге «Негізгі деректерді», «Кезеңдер», «Шартқа
спецификацияны» өз бетімізше толтыру қажет.
«Негізгі деректер» Заңды №, тіркелген күні, орыс және қазақ тілдеріндегі «Шарттың мәні»,
«Мәртебесі».
«Кезеңдерге» міндетті түрде шарттың басталу және аяқталу күнін енгіземіз. «Төлем
тағайындау кодын» және «Қаржылық позицияны» тексереміз.
«Шартқа ерекшелікке» жол қосамыз және міндетті жолдарды толтырамыз. «Сатып алу түрі»
өрісінде қажеттісін таңдаймыз. «Нөм.нөмірі» өрісінде анықтамалықтан сәйкес келетін позицияны
таңдау қажет (тінтуірдің оң жағымен, анықтамалықты көрсету, «Толық атауы» өрісінде ізденушіні
көрсету).
14
Анықтаманы шақыру үшін өрісті тінтуірдің оң жағымен нұқып, «Тізімді көрсету» дегенді
таңдап, «Кесте деректерін қарау ауқымында» іздеу үшін қажетті өрісті толтыру керек.
Санын, сомасын, бағдарламасын, ерекшелігін және қаржыландыру көзін толтырамыз.
Содан кейін шартты сақтаймыз.
!!! Қалың қаріппен бөлінген барлық өрістерге таңдау үшін анықтамалықтар байланыстырылған.
Оны тінтуірдің оң жақ түймешігімен шақыруға болады.
Шарттар негізінде бастапқы құжаттарды жасауға мүмкіндік бар.
Шарт тізіміне көшеміз және қажетті Шартты таңдаймыз.
Қажетті жолды екі рет басу арқылы бөлек жазбаға өтеміз.
Тінтуірдің оң жағымен мәтінмәндік мәзірді шақырамыз және экранда шарттан автоматты түрде
қалыптастыруға болатын құжаттар тізімі пайда болады.
15
Егер біз Құралдар тақтасына жүгінетін болсақ, «Байланыстырылған құжаттар»
батырмасын көре аламыз, оны басу арқылы тізбектегі барлық жұмыс істеген және байланысты
құжаттарды көруге болады. Бұл мәзірден әр жеке құжатқа ене аламыз.
Есептер.
ББС және Ерекшеліктер бөлінісінде сатып алу жөніндегі шарттардың тізімі.
https://www.youtube.com/watch?v=1-pbZhWXm1w
M20R: Тауарларды, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді өткізу жөніндегі
шарттардың орындалуын талдау. https://youtu.be/fkroZh26bDs
Жүйеге жүктелген шарттардың тізімін және шарттарды орындау жөніндегі есепті «Тауар-
материалдық қорлар» есепке алу бөлімінен табуға болады.
«Тауар-материалдық қорлар» бөлімі Есептер Ведомостар тізімі Excel түрі
16
Қажетті есепті таңдаймыз, кезеңді орнатамыз, «Алдын ала қарау» құсбелгі қоямыз және «ОК»
басамыз.
17
Бұл есепті қажетті форматта құруға болады және қосымша өрістер қосу мүмкіндігі бар.
Тауар-материалдық қорларды есепке алу.
Фаворит жүйесіндегі тауар-материалдық қорларды есепке алу «Тауар-материалдық қорлар»
бөлімінде жүргізіледі. Бұл бөлім анықтамалықтарды, ТМҚ-ны есепке алу жөніндегі құжаттарды,
оның ішінде материалдардың түсуі, орнын ауыстыру, есептен шығару, түгендеу жөніндегі
шаруашылық операцияларды көрсетуге арналған құжаттарды қамтиды. Сондай-ақ қорлар
қозғалысының барлық түрлері бойынша есептер мен тізімдемелерді қамтиды.
Анықтамалықтар.
Материалдар топтары.
https://www.youtube.com/watch?v=kLwgLoJKW4Y
Бұл анықтамалықта заттық сипаттамасы бойынша материалдардың барлық топтары жазылған
және қосалқы шоттарға бөлінген.
!!! Анықтамалықты пайдаланушы толтырмайды!!! Бухгалтерлік есеп жүйесінде қолданылады
және бухгалтер үшін ақпараттық болып табылады.
Материалдар номенклатурасы.
https://youtu.be/B2bbNBFOsg0
«Материалдар номенклатурасы» анықтамалығы топ, есепке алу шоты, ТЖҚ БНЖ,
материалдың атауы, өлшем бірлігі және сипаттамасы туралы ақпаратты қамтиды.
!!! Анықтамалық «Сатып алу жоспары» құжатынан автоматты түрде жасалады
!!! Қажет болған жағдайда қолмен іске қосу мүмкіндігі бар.
18
Егер материалдар номенклатурасының анықтамалығын автоматты режимде жүргізбеу қажет
болса, онда мына бөлімге кіру керек
Анықтамалықтар Материалдар номенклатурасы Жаңа жазба қосу Барлық міндетті
өрістерді толтырамыз Жазбаны сақтаймыз
Көрсеткіні төмен басып, «Есеп тобын» таңдаймыз.
«Материалдар» қалтасын ашып, топты таңдаймыз.
!!! Есепке алу тобының коды баланстағы қорды есепке алу шотына сәйкес келеді.
Номенклатуралық нөмірді «Алу» түймешігін басу арқылы белгілейміз.
19
ТЖҚ БНЖ таңдаймыз. Көрсеткіні төмен басу арқылы «Көру ауқымы» терезесін көреміз, онда
«Орыс тіліндегі толық атау» жолында * кілт сөзін басып және «ОК» түймешігін басу арқылы ТЖҚ
БНЖ сүзілген анықтамалығын алуға және керектісін таңдауға болады.
«Қысқаша атауы» және ЭҚТӨЖ өрістері автоматты түрде толтырылады.
Одан әрі «Өлшем бірлігін» толтырып, + жолын қосамыз. Тінтуірдің оң жақ бетімен диалогтық
терезесін шақырып, «Анықтаманы көрсету» түймешігін басамыз. «Қарау ауқымы» терезесін
көреміз. Бұдан әрі «Деректерді алу» түймешігін басамыз, * кілт сөз арқылы жолға «Толық атауын»
енгіземіз және «ОК» түймешігін басамыз.
Қажетті өлшем бірлігін таңдап, «ОК» басамыз.
20
Бұдан әрі номенклатуралық нөмірді сақтаймыз.
Өлшем бірліктері.
https://www.youtube.com/watch?v=Ib6E7R4q5ik
«Өлшем бірліктері» анықтамалығы жіктеуішке сәйкес кодтармен, атаулармен және әріптік
белгілермен «Өлшем бірліктері жіктеуішіне және Еуразиялық экономикалық одақ шотына» сәйкес
жүйеде толтырылған.
!!! Анықтамалықты пайдаланушы толтырмайды. Жүйеде есепке алу үшін пайдаланылады
және бухгалтер үшін ақпараттық болып табылады.
Қоймалар.
https://www.youtube.com/watch?v=1P7ggr40DVQ
«Қоймалар» анықтамалығында қордың сақталу орны және материалдық жауапты тұлға туралы
ақпарат болады. Анықтамалықты пайдаланушылар жүргізеді.
Жаңа қойма ашу үшін жүйенің мәзіріне кіру керек
Анықтамалықтар Қоймалар Жаңа жазба қосу және міндетті өрістерді толтыру
Жазбаны сақтау
- Код (ерікті түрде)
- Түрі (көрсеткіні басу арқылы анықтамалықтан таңдаймыз). «Түрі» мектептерде әрқашан
«Кәсіпорынның негізгі қоймасы» мәні болуы тиіс.
21
- Атауы.
- Егер бұл шындыққа сәйкес келсе, «Мемлекеттік сатып алу үшін негізгі қойма» белгісін қою.
! Мұндай қойма мекемеде жалғыз болуы мүмкін.
- МЖТ қою (көрсеткіні басу арқылы анықтамалықтан таңдаймыз).
Одан әрі жазбаны сақтаймыз.
ТМҚ есепке алу жөніндегі құжаттар.
Тауар-материалдық қорлар бөліміндегі негізгі қозғалыстар «Құжаттар» кіші бөлімінде
жүргізіледі.
!!! Жеткізушілерден түсімдерді пысықтаудан бұрын сатып алу жоспарын мемлекеттік сатып
алу порталынан жүктеп, келісім-шарттарды жүктеу қажет.
«Сенімхат» құжаты.
https://www.youtube.com/watch?v=waRP2sC5ulo
Сенімхат лауазымды адамның материалдық қорларды алу кезінде сенімді субъект ретінде
әрекет ету құқығын ресімдеу үшін қолданылады. Берілген сенімхаттарды және оларды алғаны
туралы қолхаттарды тіркеу үшін «Берілген сенімхаттарды есепке алу журналы» қолданылады.
Сенімхатты пайдаланған кезде оларды беру және алу туралы деректер сенімхаттың түбіртегінде
белгіленеді. Бұл жағдайда «Берілген сенімхаттарды есепке алу журналы» жүргізілмейді.
Сенімхатты бірнеше тәсілмен толтыруға болады.
1. Қажетті шартта тұрып, тінтуірдің оң жағымен мәтінмәндік мәзірді шақырамыз және
«Тапсырысты дайындау (ТМҚ)» таңдаймыз, бұл ретте тапсырысқа арналған деректер
автоматты түрде толтырылады.
22
Жасалған тапсырыста төменде сенімхаттың жарамды күнін және тауарлар алу үшін МЖТ
қоямыз. Құжатты сақтаймыз және қол қоямыз.
Әрі қарай «Тапсырыс (ТМҚ)» құжатында тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді
шақырып, «Сенімхатты дайындау» дегенді таңдаймыз.
Сенімхат автоматты түрде қалыптастырылады. Сенімхат нөмірін қойып, сақтаймыз.
.
Құралдар тақтасындағы «Есеп» түймешігін басу арқылы құжатты басып шығарамыз.
23
2. «Сенімхат» құжатын «Тауар-материалдық қорлар» есепке алу бөлімінде,
«Құжаттар» - «Сенімхат» қойындысында да жасауға болады.
Кесте деректерін қарау ауқымында сенімхат жасау үшін «Жаңа жазба жасау» пәрменін басамыз.
Одан кейін сенімхатты толтыра бастаймыз.
Сенімхат жарамды деген өрісте осы сенімхаттың жарамды күнін толтырамыз.
«Төлеуші» өрісін толтыру.
«Төлеуші» өрісінде көрсеткіні төмен басамыз. Ашылған терезеде «Деректер алу» түймешігін
басамыз.
24
Әрі қарай, «Кесте деректерін қарау ауқымында» «ЖСН/БСН» өрісінде біз өз ұйымымыздың
ЖСН-ін енгізіп, «ОК» басамыз.
«Жүйе объектісін таңдауда» «Контрагенттер (дебиторлар/кредиторлар)» анықтамалығынан
таңдау қажет ұйымның атауымен жазба шығады соған басамыз және ОК басу керек.
«Төлеушіні» толтырғаннан кейін біздің ұйымның есеп айырысу шоты автоматты түрде
тартылады және "В" өрісінде ұйымның шоты ашылған банк/қазынашылық туралы ақпарат
тартылады.
Содан кейін «Берілген күнін» және «Сенімхат нөмірін» толтырамыз.
Бұдан әрі «Берілді» өрісін толтырамыз, онда қызметкерді көрсету қажет.
Көрсеткіні «Берілген» өрісінің жанында төмен басамыз және қажетті табельдік нөмірді
таңдаймыз. ОК басамыз.
25
«Куәлік» жолы «Табельдік нөмірлер кітабы» анықтамалығынан автоматты түрде толтырылады.
Бұдан әрі «Жеткізушілер/сатып алушылар» жолын толтыру қажет.
Ол үшін «Жеткізушілер/сатып алушылар» өрісінде көрсеткіні төмен басамыз.
«Кесте деректерін қарау ауқымында», «ЖСН/БСН» өрісінде жеткізушінің ЖСН енгіземіз және
«ОК» түймешігін басамыз.
Одан кейін жеткізушіні таңдап, ОК басамыз.
«Артқы беті» қойындысына өтіп, алатын материалдардың атауын енгіземіз.
26
Тінтуірдің оң жағымен мәтінмәндік мәзірді шақырып, + таңдаймыз.
Содан кейін «Актив» өрісінде тінтуірдің оң жағымен мәтінмәнді шақырып, «Тізімді көрсету»
таңдаймыз.
Бұдан әрі «Кесте деректерін қарау ауқымында», «Орыс тіліндегі толық атауы» өрісінде
* арқылы номенклатура атауын енгіземіз және ОК басамыз.
Ашылған терезеде керектісін таңдап, ОК басамыз.
Заполняем вбиваем количество. После внесения всех данных, сохраняем доверенность.
Әрі қарай құжатты басып шығарамыз.
«Кіріс жүкқұжаты» құжаты.
Кіріс жүкқұжаты субъектілерге жеткізушілерден немесе қайта өңдеуден түсетін қорларды
есепке алу үшін қолданылады. Материалдық жауапты адам қоймаға қорлар келіп түскен күні кіріс
жүкқұжатын бір данада жасайды.
27
https://youtu.be/ANaJJpWtaVA
1. Фаворит жүйесінде мемлекеттік сатып алу порталынан кіріс жүкқұжаттарын жүктеу
мүмкіндігі іске асырылды.
! Порталдан кіріс жүкқұжаттарын жүктеуге көшпес бұрын міндетті түрде «Сатып алу жоспары»
және «Шарттар (сатып алу)» құжаттарын жүктеу және пысықтау қажет. Дәл осындай реттілікпен.
Мемлекеттік сатып алу порталы арқылы жүкқұжаттар мен актілерді жүктеу үшін «Тауар-
материалдық қорлар» есепке алу бөліміне өту қажет.
«Сервис» - «Материалдар бойынша есептеулер» қойындысын ашамыз.
Әрі қарай ашылған терезеде жүктеу параметрлерін көрсету керек
«Мемлекеттік сатып алу порталынан актілерді жүктеу (сатып алу)»
Жүктеу кезеңін көрсету.
Экранда жүктеу индикаторы пайда болады
Актілерді жүктегеннен кейін «Жүктеу протоколын көрсету» диалогтық терезесі шығады.
Расталғаннан кейін «Иә» батырмасын басқан кезде жүктеу хаттамасы құрылады, онда барлық
жүктелген жүкқұжаттар мен актілерді, сондай-ақ жүктелмеген жүкқұжаттар мен актілер бойынша
қателерді көруге болады.
28
Экранда қалыптасқан «Өңдеу және сақтау мәртебесі» өрісінде құжатты соңына дейін түзету
және жүргізу қажет қателер көрсетіледі.
Жүктеу хаттамасынан, тінтуірді екі рет басу арқылы қажетті құжатқа кірмей, хаттамада
көрсетілген қателерді түзетуге болады.
Мысалда біз жүкқұжатта «Шарт» жасалмағанын көреміз, өйткені жүйеде деректерді порталдан
жүктемес бұрын «Сатып алу жоспары» және «Шарттар (сатып алу)» құжаттары жүктелмегенін
және пысықталғанын көреміз. Енді құжат қолмен түзетуді қажет етеді. Шартты, материал
номенклатурасын және шотты көтеру қажет. Содан кейін кіріс шот фактурасын сақтауға және қол
қоюға болады.
Барлық жүктелген жүкқұжаттарды және олардың мәртебесін тізіммен қарау үшін «Құжаттар»
«Кіріс жүкқұжаты» кіру қажет.
Кесте деректерін қарау ауқымында, «Құжатты жүргізу күні» өрісінде құжаттарды жүктеген
кезеңді көрсетеміз және ОК басамыз.
29
«Тізім» қойындысына өтеміз, онда біз сары түспен боялған жүктелген құжаттарды көреміз.
- Сары түске боялған жол актінің пысықтауды талап ететінін және есепке қабылданбағанын
білдіреді.
- Қызыл түс - құжат дұрыс қалыптастырылған, қол қойылған және есепте көрсетілгенін
білдіреді.
https://www.youtube.com/watch?v=TjMQh79W3uk
2. Жүкқұжатты жасау үшін тікелей «Сатып алу шарттарынан» шарттар анықтамалығына өту
қажет
Анықтамалықтар «Ұйым анықтамалықтары» «Сатып алу шарттары».
30
Осы кестелерді қарау ауқымында «Шарт түрі» өрісінде көрсеткіні төмен басамыз және «ТМҚ
сатып алу» таңдаймыз ОК.
Тағы да «ОК» таңдаймыз.
«Тізімде» қажетті келісімді таңдап, тінтуірді екі рет басу арқылы жеке жазбаға көшеміз.
31
Тінтуірдің оң жағымен мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Кіріс құжатын дайындау» дегенді
таңдаймыз.
«Кіріс жүкқұжаты» автоматты түрде қалыптастырылады.
Жетіспейтін өрістерді толтырамыз:
«Қойма» қойып шығамвз (қажет болса)
Жүкқұжаттың мәртебесін «Өткізілді» деп өзгертеміз және тінтуірдің оң жақ бетімен
мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Сақтау» дегенді таңдап, құжатты сақтаймыз.
32
https://www.youtube.com/watch?v=TjMQh79W3uk
3. Сондай-ақ, «Құжаттар» кіші бөлімі арқылы тікелей кіріс шот-фактурасын жасау мүмкіндігі
бар.
Жеткізушілерден қоймаға материалдардың келуін пысықтау үшін «Тауар-материалдық
қорлар» «Құжаттар» есепке алу бөліміне кіреміз, «Кіріс жүкқұжатын» таңдаймыз. Жаңа
жазбаны қосамыз.
Әрі қарай құжатты толтырамыз.
Жүкқұжаттың нөмірін толтырамыз Құжаттың күні «Операция түрін» таңдаймыз.
33
Материалды қоймаға жеткізушілерден кіріске алу кезінде «Жеткізушілерден 10 түсім»
операциясының түрін таңдау қажет.
Егер «Операция түрі» өрісінің жанында көрсеткіні төмен басқанда «Кіріс жүкқұжатына»
байланған операциялардың барлық түрлерін көруге болады (яғни осы құжат арқылы қозғалыстың
тағы қандай түрлері пысықталатынын түсінуге болады).
! Бұл қозғалыс «ФО-5: қаржылық есептілікке түсіндірме жазба» есебінің қай жолдарына
түсетініне операция түріне де байланысты болады.
«Жеткізуші» өрісін толтырамыз.
Оны БСН бойынша анықтамалықтан көру ауқымы арқылы таңдаймыз.
Содан кейін «Шарттар (сатып алу)» анықтамалығынан осы контрагент бойынша қажетті
шартты таңдаймыз.
34
Материалдарды кіріске алу үшін анықтамалықтан қажетті «Қойманы» таңдаймыз (мекемеде
бір қойма болмауы мүмкін).
Бұдан әрі тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Жолдарды тізіммен қосу»
дегенді таңдаймыз.
Осы сәтте жүйе «Шарттар (сатып алу)» анықтамалығына, «Шартқа ерекшелікке» жүгінеді және
шарттың егжей-тегжейін автоматты түрде қосып, осы құжатпен нені кіріске алатынымызды дербес
таңдауға мүмкіндік береді. Біз нақты түсімге сәйкес санын қолмен жазып, «Әрі қарай» дегенді
басуымыз керек.
35
«Талдау» өрісінде контрагенттің кодын енгіземіз, ал «Қосымша белгі» - шарттың коды, содан
кейін ОК басамыз.
Құжат автоматты түрде (шартқа ерекшелікке сәйкес) толтырылады: атауы, өлшем бірлігі,
саны, бағасы, сомасы, бағдарламасы, ерекшелігі және қаржыландыру көзі.
Құжатты «Сақтау» және «Өткізу» қалады.
36
Есепке алуға кіріс жүкқұжатын қабылдау кезіндегі жалпы мәліметтер!
! Сақтау сәтінде құжаттан қалыптастырылады:
- «бухгалтерлік есеп өткізу журналы» (балансқа өткізу),
- «тауарлар, жұмыстар мен қызметтер қозғалысының журналы» (тауар қозғалысы және қызметтер
бойынша ақпарат),
- «контрагенттердің жеке шоттары журналы» (контрагент бойынша барлық операциялар),
- «контрагенттермен төлемдер журналы» (төлеуге берілетін шоттарды автоматты түрде құруға
арналған ақпарат).
! Журналдар жүйенің барлық бастапқы құжаттарында жасалады.
Төлем шоты (жеткізушілерге төлем) МТ100
https://www.youtube.com/watch?v=KI94BOB8Qdw
Біз тікелей «Кіріс жүкқұжатынан» контрагентке соманы аудару үшін «МТ100 төлем шотын»
дайындай аламыз. Бұл үшін «Кіріс жүкқұжаты» құжатындағы тінтуірдің оң жақ түймешігі арқылы
мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Төлем шотын дайындау (МТ100)» таңдаймыз.
Жүйе автоматты түрде құжатты қалыптастырады, онда аудару үшін барлық деректемелер
толтырылады.
37
Біз «Төлем шоты» нөмірін енгіземіз, құжатты сақтаймыз және «Аудару» батырмасын басамыз.
«Төлем шоты (МТ100)» қазынашылыққа жүктеліп, қазынашылық үзінді көшірмеге қосылу
мүмкін. Осы құжаттың негізінде ақша қаражатын аудару бойынша балансқа өткізгіштер жасалады
және барлық басқа журналдар толтырылады.
Егер Құралдар тақтасына жүгінетін болсақ, «Байланыстырылған құжаттар» батырмасын көре
аламыз, оны басу арқылы тізбектегі барлық жұмыс істеген және байланысты құжаттарды көруге
болады. Бұл мәзірден әр жеке құжатқа ене аласыз.
38
Жасалған өткізгіштерді қарау үшін
«Журналдар» түймешігін басу керек «Бухгалтерлік есеп өткізу
журналын» таңдаймыз Жазу экранға шығады.
Егер «Жеке өткізгіш» қойындысына өтсек, онда құжаттың егжей-тегжейін көреміз.
Орын ауыстыруға қойылатын талап.
https://www.youtube.com/watch?v=-LU4GPD8y2k
Мекемеде материалдардың есебі бір қоймада жүргізілмейтіндіктен, ТМҚ-ны бір қоймадан
екіншісіне ауыстыру қажеттілігі туындауы мүмкін.
Ол үшін «Құжаттар» кіші бөліміне көшеміз, «Орын ауыстыруға талап (ФМУ-25)» құжатын
таңдаймыз және жаңа жазба қосамыз.
39
Құжатты толтыруды бастаймыз.
Талап нөмірін қоямыз Құжаттың күні Бұл құжаттағы операция түрі әрқашан «ММ ішінде
ТМҚ тасымалдау кезінде 38 босату» болады «Жіберуші» қоймасын таңдаймыз,
«Алушы/Қабылдаушы» қоймасын таңдаймыз.
Құжаттың егжей-тегжейін толтыру үшін мәтінмәндік мәзірді тінтуірдің оң жақ түймешігімен
шақырып, «Жолдарды тізіммен қосу» дегенді таңдау керек.
Экранда терезе ашылады, онда біз жіберуші қоймада қалған материалды көре аламыз. Аударып,
«Саны» деп қою керек болатын ТМҚ таңдау қажет. Содан кейін «Дайын» басамыз.
«Орын ауыстыруға (ФМУ-25) талап» автоматты түрде толтырылады.
40
Құжатты «Сақтау» және «Өткізу» қалады.
ТМҚ-ны өз жүйесінің мемлекеттік мекемесіне өтеусіз беру.
https://youtu.be/kHk-htIuAZY
Фаворит жүйесінде ТМҚ-ны басқа ММ-ге өтеусіз беруді пысықтау үшін бізге «Құжаттар»
бөлімшесіне кіріп, «Қорларды босату жүкқұжаты - қойма» құжатын таңдап алып, жаңа жазба
қосамыз.
Құжатты толтыруды бастаймыз.
Жүк қағазының нөмірін толтырамыз Күнін қойып шығамыз Операцияның түрін
таңдаймыз «30 Өз жүйеміздің ММ-не өтеусіз беру» ТМҚ беретін «Қойманы» таңдаймыз,
«Алушыны» толтырамыз.
Бұл әдепкі бойынша «Топ кәсіпорны» болады ММ кодын толтырамыз (қабылдаушы тарап).
41
Құжаттың егжей-тегжейін толтыру үшін тінтуірдің оң жақ түймешігімен мәтінмәндік мәзірді
шақырып, «Жолдарды тізіммен қосу» дегенді таңдау қажет.
Экранда терезе ашылады, онда біз сақтау орнында қалған материалды көре аламыз. Бізге
тапсырып, «Саны» деген белгі қоюға тиіс ТМҚ таңдау қажет.
«Келесі» түймешігін басамыз.
«Корр. шот» (бұл шығыс шоты болады), «Талдау/Аналитика» (бағдарлама) толтырып, «Дайын»
түймешігін басамыз.
42
Одан әрі құжаттың егжей-тегжейі автоматты түрде толтырылады. «Сақтау» және «Өткізу»
қалады.
«Бухгалтерлік есеп өткізу журналындағы» жазбаларды тексереміз.
Басқа мемлекеттік мекемеден қоймаға материалдардың өтеусіз түсуін пысықтау үшін
құжаттарға кіріп, «Кіріс жүкқұжатын» таңдаймыз.
Құжаттар бөліміне кіреміз.
«Кіріс жүкқұжатын» таңдаймыз.
«Кестелер деректерін қарау ауқымында», «Құжатты жүргізу күні» өрісінде таратушы ұйымда
«Қорларды босатуға арналған жүкқұжат» пысықталған кезеңді енгіземіз.
43
Ок.
«Тізім» қойындысына өтеміз, онда біз сары түспен боялған құжатты көреміз.
Тінтуірді екі рет басу арқылы жеке жазбаға өтеміз.
Құжатты пысықтаймыз:
«Қойма» қойып шығамыз,
«Корр. шотты» және талдауды тексереміз.
! «Корр. шотқа» 6330 қойылады.
Құжатты «Сақтаймыз» және «Өткіземіз».
«Бухгалтерлік есеп өткізу журналындағы» жазбаларды тексереміз.
44
Қорларды есептен шығару актісі.
https://www.youtube.com/watch?v=L9ncCIjTCtA
Мекеменің шығындарына ТМҚ есептен шығаруды пысықтау үшін «Құжаттар» бөлімшесіне
кіріп, «Қорларды есептен шығару актісі» құжатын таңдау қажет.
Жаңа жазбаны қосамыз.
Құжатты толтыруды бастаймыз.
Құжаттың нөмірін енгіземіз Күні қойылады Операция түрін таңдаймыз (ММ үшін ТМҚ
шығыстарына есептен шығару жөніндегі операция түрін әрқашан «40 Өндіріске материалдық
құндылықтарды босату» таңдаймыз) Қойманы таңдаймыз Алушы (ШПЖ) ашық жолағында
сол қойманы қойамыз, өйткені ол есептен шығарудың бастамашысы болып табылады.
45
Құжаттың егжей-тегжейін толтыру үшін тінтуірдің оң жақ түймешігімен мәтінмәндік мәзірді
шақырып, «Жолдарды тізіммен қосу» тармағын таңдау керек.
Экранда терезе ашылады, онда біз есептен шығару күніне қоймада қалған материалды көреміз.
Біз есептен шығарып, «Санын» қоюымыз қажет ТМҚ таңдау қажет.
«Келесі» түймешігін басамыз.
Келесі терезеде «Корр. шот», «Талдаманы» шоттар (бағдарлама) және «Қосымша белгісі»
(ерекшелік) қойып шығып және «Дайын» түймешігін басу қажет.
46
«Қорларды есептен шығару актісі» құжатының егжей-тегжейі автоматты түрде толтырылады.
Құжаттарды «Сақтау» және «Өткізу» қалады.
Құжатты сақтағаннан кейін, жоғарыда айтқанымыздай, баланста жасалған өткізгіштерді көре
алатын журналдар қалыптастырылады.
47
Жол парақтары бойынша отынды есептен шығару.
https://www.youtube.com/watch?v=m-DbuPVhvQ4
Ай сайын жол парақтары бойынша отынды есептен шығару үшін бізге есепке алу үшін қажетті
анықтамалықтарды толтырудан бастау керек.
1. «Ұзақ мерзімді активтер» бөліміне көшеміз Анықтамалықтар Түгендеу карточкалары
«Кесте деректерін қарау ауқымында», «Түгендеу нөмірі» өрісінде автокөлік құралының
түгендеу № енгіземіз, ол бойынша кейіннен отынды есептен шығарамыз және ОК басамыз.
Экранда автокөлік құралының түгендеу карточкасы шығады. «Моделі, түрі, маркасы» өрісі
толтырылуы тиіс.
Егер өріс бос болса, «Өзгерту» түймешігін басамыз, өрісті
толтырамыз және түгендеу карточкасын сақтаймыз.
«Қысқаша сипаттама» қойындысына өтеміз
48
және «Қысқаша сипаттама» түймешігін басамыз.
Мұнда бірнеше элемент жасау керек. Тінтуірдің оң жағындағы мәтінмәндік мәзірді шақырып,
«Қосу» дегенді таңдаймыз.
1.1 «Сипаттау элементінде» 404 сандарын қолмен енгізіп, ENTER-ді басамыз.
«Сипаттама» өрісінде автокөліктің мемлекеттік нөмірін толтырамыз және сақтаймыз.
49
1.2 Тінтуірдің оң жағымен мәтінмәндік мәзірді қайта шақырып, «Қосу» таңдаймыз.
«Сипаттама элементі» өрісіне келесі элементті енгіземіз – 405. «Сипаттама» өрісінде біз
қозғалтқыштың көлемін көліктің техникалық паспорты бойынша текше см-ге енгіземіз.
Сақтаймыз.
2. Келесі анықтамалықты біз «Тауарлық-материалдық қор» бөлімінде толтыруымыз керек.
50
«Тауар-материалдық қорлар бөлімі» Анықтамалықтар Қоймалар Жаңа жазба
қосып, автокөлік құралының атауымен келесі «Қойма» жасаймыз, онда МЖТ жүргізуші болады.
Бұл анықтамалыққа «Жүріс нормалары бойынша ЖЖМ есептен шығару» белгісін қойып,
автокөлік құралының түгендеу № «Түгендеу нөмірі» өрісіне қолмен енгізуіміз керек.
Енді біздің автокөлік құралы үшін «Есептен шығару нормасын» жасап, оны анықтамалыққа
қосу керек.
«Есептен шығару нормасы» өрісінің жанындағы үш нүктелі пернені басамыз
Пайда болған терезеде тінтуірдің оң жақ түймешігімен мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Қосу»
дегенді таңдаймыз.
51
Анықтамалықты толтырамыз.
Кодты тағайындаймыз «Атауы» өрісіне автокөлік құралының атауын жазамыз «Жүріс
нормасының түрі» өрісінде «Бір айдағы жүріс» таңдаймыз «Жүріс нормасы» өрісінде норманы
цифрмен көрсетеміз «ЖЖМ есептен шығару нормасы» өрісінде бекітілген нормативтік
актілерге сәйкес 100 км-ге жазғы және қысқы норманы литрмен көрсетеміз «Бак көлемі»
өрісіне деректерді техникалық паспорттан енгіземіз «Отын маркасы» өрісіне қоймадағы
отынның номенклатуралық нөмірін енгіземіз Құжатты сақтаймыз.
Содан кейін «Мәнді қайтару» пернесін басамыз.
52
Біздің алдымызда экранда толығымен толтырылған «Қоймалар» анықтамалығы шығады. Бізге
тек «Сақтау» ғана қалады.
Жол парақтары арқылы отынды есептен шығару үшін барлық анықтамалықтарды толтырдық.
Әрі қарай отынды негізгі қоймадан жүргізушіге (автокөлік қоймасына) ауыстыруымыз керек.
Ол үшін бізге «Орын ауыстыруға талап (ФМУ-25)» жасау қажет.
53
Енді «Жол парағы» құжатына көшеміз.
Жол парағы
«Құжаттар» кіші бөліміне көшеміз, «Жол парағын» таңдаймыз және жаңа жазба қосамыз.
Құжатты толтыруды бастаймыз.
Жол парағының № енгіземіз Күнді енгіземіз Көрсеткіні төмен басып «Қойма» таңдаймыз
Әрі қарай құжаттың негізгі өрістері автоматты түрде толтырылады «Шығу кезінде» және
«Қайту кезінде» спидометрінің көрсеткіштерін енгіземіз «Күн нормасы» көрсетеміз
Сақтаймыз Құжатқа қол қоямыз.
54
! «Жүріс нормасынан жоғары» және «Жүрісті ескермеу» белгілері нақты оқиғалар басталған
кезде ғана қойылады.
Жол парақтары жүйеде әрбір шығуға (яғни әрбір күнге) жасалады немесе тұтастай бір айдағы
бүкіл жүріс енгізіледі.
Әрі қарай, жол парақтарына сәйкес отынды есептен шығаруға тікелей көшеміз.
ЖЖМ есептен шығару ведомосы
«Құжаттарға» кіріп, «ЖЖМ есептен шығару ведомосын» таңдап, жаңа жазба қосамыз.
Құжатты толтыруды бастаймыз.
Ведомость нөмірін енгіземіз Есептен шығару күнін енгіземіз Бұдан әрі, тінтуірдің оң
жақ бетіндегі мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Жолдарды тізіммен қосу» таңдаймыз Қажетті
«Қойманы» таңдаймыз Дайын.
55
Жүйе нормаларға сәйкес жұмсалған отынның мөлшерін есептейді және құжатты автоматты
түрде толтырады.
«Отынды есептен шығару» деген бетбелгіде шот, талдау және қосымша белгіні толтырамыз.
Құжатты «сақтаймыз» және «Өткіземіз».
«Бухгалтерлік есеп өткізу журналында» жазбаны тексереміз.
56
Құжатты сақтағаннан кейін, жоғарыда айтқанымыздай, баланста жасалған өткізгіштерді көре
алатын журналдар қалыптастырылады.
Дайын өнімді ұйым қоймасына кіріске алу.
https://www.youtube.com/watch?v=lnSSTUUattM
Дайын өнім өндірісін «Фаворит» ақпараттық жүйесінде көрсету үшін «Тауар-материалдық
қорлар» есепке алу бөлімінде бірнеше құжаттар пайдаланылады.
Мысалы, бізге кіріске алынған материалдардан ақ жайма тігу қажет. Яғни материалдар мен
маталарды сатып алуға шарт жасалған (сатып алу), жіптер мекеменің қоймасына кіріске алынған.
1. «Объектілер/өндіріс, жөндеу, құрылыс тапсырыстары» анықтамалығын жасау қажет. Ол
меншікті мекеменің тапсырыстары туралы ақпаратты енгізуге және сақтауға арналған.
Оны «Анықтамалар» қойындысындағы есептің кез келген бөлімінен табуға болады «Ұйым
анықтамалықтары» «Объектілер/өндіріс, құрылыс жөндеу тапсырыстары».
Жаңа нысанды жасау үшін кесте деректерін қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» түймешігін
басамыз.
57
Әрі қарай барлық қажетті өрістерді толтырамыз
«Тип» өрісінде көрсеткіні төмен басып, «3 жеке кәсіпорнның тапсырыстары» қалтасын ашамыз
және «32 Өзін-өзі қаржыландыру есебінен объектілерді ұстау» қалтасын таңдаймыз. ОК басамыз.
Әрі қарай, кодты көрсетеміз. Ол ерікті болуы мүмкін. Максималды саны төрт белгі.
«Атауы» өрісінде нысанның атауын - «Ақ жайма тігу» деп жазамыз.
Содан кейін «Есепке алу деректері» қойындысын толтыруға көшеміз.
«Жұмыстардың басталуы» өрісінде жұмыстар орындалатын күнді және айды көрсетеміз.
«Жұмыстың аяқталуы» өрісін өзгеріссіз қалдырамыз.
«Жұмыс түрі» өрісінде көрсеткіні төмен басып жұмыс түрін көрсетеміз, 8311.
Ерекшелік жолдарын, қаржыландыру көзін және КТС бабын қажет болған жағдайда
толтырамыз.
Содан кейін жабу параметрлеріне көшеміз. Бұл өрісіне 1320 «Дайын өнім» дайындалған
материалдарды есепке алу шотын енгіземіз.
Құжатты тінтуірдің оң жақ батырмасы арқылы шақырылған мәтінмәндік мәзірден «Сақтау»
командасын таңдау арқылы сақтаймыз.
Әрі қарай, талдау/аналитика сақталғаннан кейін толтырылады, сондықтан «Өңдеу»
батырмасын басып, «Талдау/Аналитика» өрісінде «Ақ жайма тігу» нысанының кодын қосу керек.
Содан кейін жазбаны қайтадан сақтаймыз.
58
2. Содан кейін келесі қадамға кірісеміз.
Дайын өнімді өндіру кезінде пайдаланылатын материалды есептен шығару (беру) қажет.
«Құжаттар» кіші бөліміне көшеміз «Қорларды есептен шығару актісі».
Кесте деректерін қарау ауқымында жаңа құжатты толтыру үшін «Жаңа жазба қосу»
батырмасын басу керек.
59
Құжатты толтыруды бастаймыз.
Құжаттың нөмірін енгіземіз Күні қоямыз Операция түрін таңдаймыз (ТМҚ
шығыстарына есептен шығару бойынша операция түрін әрқашан «40 Өндіріске материалдық
құндылықтарды босату» таңдаймыз) Қойманы таңдаймыз Алушы (ШПЖ) өрісінде сол
қойманы қойамыз, өйткені ол есептен шығарудың бастамашысы болып табылады.
Құжаттың егжей-тегжейін толтыру үшін тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді
шақырып, «Жолдарды тізіммен қосуды» таңдау керек.
Экранда терезе ашылады, онда есептен шығару күніне қоймада қалған материалды көре аламыз.
Біз есептен шығару керек ТМҚ таңдап, «Санын» қойып шығамыз.
«Келесі» түймешігін басамыз.
60
Келесі терезеде «Корр.шот», «Талдау/Аналитика» «Шоттар (бағдарлама)» және «Қосымша
белгі» (ерекшелік) қойып және «Дайын» түймесін басамыз.
61
«Қорларды есептен шығару актісі» құжатының егжей-тегжейі автоматты түрде толтырылады.
Құжаттарды «Сақтау» және «Өткізу» қалады.
Құжатты сақтағаннан кейін, жоғарыда айтқанымыздай, баланста жасалған өткізгіштерді көре
алатын журналдар қалыптастырылады.
3. Одан әрі бізге тігудің өзіндік құнын (8311 шоты) дайын өнімнің шотына жабу қажет - 1320.
Ол үшін «Баланс» бөліміне өтеміз «Құжаттар» «Бухгалтерлік анықтама».
62
Жаңа құжатты толтыру үшін кесте деректерін қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» түймешігін
басу керек.
Бухгалтерлiк анықтаманы толтыру кезiнде зауыт iшiндегi айналымды жабу үшiн бастапқыда
үстеме шығыстарды бөлу қажет екенiн ескеру керек. Сондықтан алдымен «Түр» өрісінде – «1.
Үстеме шығыстарды бөлу» нұсқасын таңдаймыз.
Одан әрі құжаттың нөмірін көрсетеміз. Құжаттың кестелік бөлігін толтыруға көшеміз, ол үшін
құралдар тақтасында «Жолдарды тізіммен қосу» түймешігін басамыз.
63
ОК басамыз.
Келесіде бухгалтердің табельдік нөмірін көрсетеміз және құралдар тақтасында «Сақтау»
түймешігін басу арқылы құжатты сақтаймыз.
Бұдан әрі бізге тағы бір Бухгалтерлік анықтама жасау қажет.
«Түр» өрісіндегі көрсеткіні төмен басып «2. Зауыт ішіндегі айналымдарды жабу» таңдаймыз.
Құжаттың нөмірін көрсетеміз және тінтуірдің оң жақ бетіндегі мәтінмәндік мәзірді шақырып,
«Жолдарды тізіммен қосу» командасы арқылы кестені толтырамыз.
64
Құжаттың егжей-тегжейінде біз автоматты түрде жасалған өткізгіштерді көреміз, онда 8311
шоты жалпы сомаға дайын өнім шотына жабылады - 1320.
4. Одан әрі дайын өнімді қоймаға кіріске аламыз.
«Құжаттар» кіші бөлімінде «Түсуге қойылатын талапты (ФМУ-25)» таңдаймыз.
Одан әрі осы кестелерді қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» түймешігін басамыз.
65
Құжаттың №, күнін толтырамыз және «Операция түрі» өрісінде көрсеткіні төмен қарай басып
«13 Цехтарда дайындалған материалдардың түсуін» таңдаймыз.
Содан кейін жеткізуші мен алушының кодын, яғни дайындалған жаймалар түсетін қойманы
көрсетеміз.
Кесте бөлігін толтыру үшін тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Жол
қосу» дегенді таңдаймыз.
«Нөм.нөмір» өрісінде тінтуірдің оң жағымен мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Тізімді көрсету»
тармағын таңдаймыз.
66
«Кесте деректерін қарау ауқымында», * арқылы «Атауы» өрісіне материалдың атауын енгіземіз
және ОК басамыз.
Одан кейін керектісін таңдап, ОК басамыз.
Саны мен сомасын көрсетеміз. Сома бухгалтерлік анықтамадан алынған сомаға сәйкес келуге
тиіс екенін ескеру қажет. Мысалда көрсетілген материалдардан 3 жайма жасалған, жалпы сомасы
15 000. «Корр. шот» өрісін толтырамыз - 1320 Дайын өнім. «Талдау/Аналитика» жолында
нысанның кодын көрсетеміз - 0001 Жайма тігу.
Құжатты сақтаймыз және «Өткіземіз».
67
Құжатты сақтағаннан кейін, жоғарыда айтқанымыздай, баланста жасалған өткізгіштерді көре
алатын журналдар қалыптастырылады.
Дайын өнімді сату.
https://youtu.be/t-qtnHZ7IFc
Дайын өнімді сатуды «Фаворит» ақпараттық жүйесінде көрсету үшін процесті екі кезеңге бөлу
қажет. Жағдайды қосалқы шаруашылықпен ММ ұйымдастыру мысалында қарастырамыз.
Жылыжайда өсірілген қиярды кіріске аламыз және оларды сатамыз.
1. Дайын өнімді кіріске алу үшін «Тауар-материалдық қорлар» «Құжаттар» бөлімінде
«Түсуге талап (ФМУ-25)» жасау қажет.
Кесте деректерін қарау ауқымында жаңа құжат жасаймыз.
Құжатты толтырамыз.
Құжаттың № қойып шығамыз
Өткізу күнін толтырамыз
Көрсеткіні төмен басқаннан кейін «Операция түрі» өрісінде «19 Басқа да түсімдер (есеп беретін
тұлғалар, қайта өңдеуден және т.б.)» таңдаймыз.
68
«Қойма» өрісінде көрсеткіні төмен басамыз және өнімді есепке алу үшін қойманы таңдаймыз.
Одан әрі құжаттың егжей-тегжейінде тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді шақырып,
«+ Жол қосу» дегенді таңдаймыз.
«Нөм.нөмір» өрісінде тінтуірдің оң жағындағы мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Тізімді
көрсету» тармағын таңдаймыз. «Кестелер деректерін қарау ауқымында» «Атауы» өрісінде *
арқылы өнім атауын енгіземіз. OK түймешігін басамыз.
Далее выбираем нужное. ОК.
69
Номенклатуралық нөмірді толтырғаннан кейін саны мен сомасын көрсетеміз. Мысалды 85
килограмм өсірілді, жалпы сомасы 51 000, ал бірліктің бағасы жүйемен есептеледі. Сосын корр.
шот - «6360 Өзге де кірістер», сондай-ақ талдау/аналитика - бағдарлама, кіші бағдарлама,
ерекшелік. Қаржыландыру көзін 3 «Мемлекеттік мекемелердің тауарларды, жұмыстар мен
қызметтерді өткізуінен түскен ақша есебінен» көрсету қажет.
Жүргізу күнін, құжатты жасаушының табельдік нөмірін қойып шығамыз, «өткіземіз» және
құжатты сақтаймыз.
Құжатты сақтағаннан кейін, жоғарыда айтқанымыздай, баланста жасалған өткізгіштерді көре
алатын журналдар қалыптастырылады.
70
2. Дайын өнім есепке алынғаннан кейін осы өнімді сатуды жүргіземіз.
Ол үшін есепке алу бөліміне өтеміз «Тауар-материалдық қорлар» «Құжаттар» кіші
бөліміне «Қорларды босатуға арналған жүкқұжат - қойма»
Әрі қарай, кесте деректерін қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» батырмасын басыңыз.
Құжатты толтырамыз.
Құжаттың № қойып шығамыз
Өткізу күнін толтырамыз
Көрсеткіні төмен басып, «Операция түрі» өрісінде «34 Өнімді қызметкерлерге сату»
таңдаймыз.
Одан кейін «Қойма» өрісінде көрсеткіні төмен басқаннан кейін өнімді есепке алу қоймасын
таңдаймыз.
«Жеткізуші/сатып алушы» өрісіне 1 енгіземіз.
Құжаттың егжей-тегжейінде, тінтуірдің оң жақ бетіндегі мәтінмәндік мәзірді шақырып,
«Жолдарды тізіммен қосу» дегенді таңдаймыз.
71
Ашылған кестеде дайын өнімді табамыз. Сондай-ақ кестеде өткізу күніне қоймада қанша өнім
қалғаны көрінеді.
«Саны» өрісіне өткізудің қажетті санын қойып, «Әрі қарай» түймешігін басамыз.
Келесі терезеге «Корр. шот» - 1231, «Талдау/Аналитика» - 1 және ОК басамыз.
Құжат автоматты түрде толтырылады.
«ҚҚС сомасы» өрісінде өнімді өткізу сомасын қоямыз.
Енді осы құжатты толтырған қызметкердің күні мен табельдік нөмірін қоямыз. Құралдар
тақтасындағы «Сақтау» түймешігі немесе тінтуірдің оң пернесі арқылы сақтаңыз. Соңғы қадаммен
құжаттың мәртебесін «Черновиктен» «Өткізілді» деп өзгертеміз.
72
3. Біздің мысалда сатып алушы ұйымның кассасына сома салады.
Кассаға төлем енгiзу үшiн «Ақша қаражатын есепке алу» бөлiмiнде есеп айырысу жүргiзiлетiн
касса ашылуы тиiс.
Бұл анықтамалық болмаған жағдайда оны жасау қажет («Кассалар» анықтамалығын қалай
жасау керек, «Ақша қаражатын есепке алу» нұсқаулығын қараңыз).
Сатып алушыдан дайын өнім үшін төлемді қабылдау үшін «Ақша қаражатын есепке алу»
бөлімінде, «Құжаттар» кіші бөлімінде «Кассалық кіріс ордер» құжатын жасаймыз.
Әрі қарай, кесте деректерін қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» батырмасын басамыз.
73
Кіріс кассалық ордерін толтыруға көшеміз.
Бірінші кезекте «Кассалық кіріс ордері» құжатындағы төлемдер тізіліміне кіру және ББС,
ерекшелікті және қаржыландыру көзін толтыру қажет (біздің жағдайда бұл ББС 261082015,
ерекшелік 149, қаржыландыру көзі 3!!!
Қаржыландыру көзіне назар аударамыз, сату «Мемлекеттік мекемелердің тауарларды,
жұмыстар мен қызметтерді сатуынан түскен ақша есебінен» жүргізілді).
Одан әрі бет жағына өтеміз. Толтыруды бастамас бұрын «Аванстық есеп» өрісіне құсбелгі
қоямыз.
Одан әрі құжаттың нөмірін, күнін толтырамыз.
Корреспонденттік шот (біздің жағдайда бұл 1231 «Сатып алушылар мен тапсырыс
берушілердің қысқа мерзімді дебиторлық берешегі»). «Талдау/Аналитика» өрісінде 1 «Қазақстан
74
Республикасының резиденттерінің біржолғы клиенттері»), қосымша белгісі 0 (сату шарт жасаспай
жүргізілді).
Төлем сомасын енгіземіз.
Қаржылық позиция (1102 «Жұмыстар мен қызметтерді сату»).
«Қабылданды» деп сатып алушыны да қоямыз - 1 «Бір жолғы клиенттер Қазақстан
Республикасының резиденттері».
Негіздемені қолмен жазып шығамыз (біздің жағдайда бұл «Дайын өнімді сату»).
Қосымшада өнімнің босатылуына негіз болған жүкқұжаттың нөмірі мен күнін жазамыз.
Енді кассаға жауапты қызметкердің табельдік нөмірін қоямыз.
Сақтаймыз.
4. Дайын өнім үшін ақшалай қаражат кассаға енгізілгеннен кейін, бізге осы қаражатты біздің
мекеменің есеп шотына салу қажет.
Ол үшін «Ақша қаражатын есепке алу» бөлімінде «Қолма-қол жарна туралы хабарландыру»
құжатын жасау қажет.
75
Әрі қарай, кесте деректерін қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» батырмасын басамыз.
Құжатты толтыруға көшеміз.
Құжаттың нөмірі мен күнін қоямыз.
Операцияның түрін өзгеріссіз қалдырамыз «4411 Кассадан есеп шотқа ақша қаражатының
түсуі».
«ЖСК» өрісінде көрсеткіні төмен басып, қажетті есеп шотын таңдап, ОК басамыз.
«ЖСК», «Есеп шоты», «Талдау/Аналитика» және «Қосымша белгі» ұйымның есеп айырысу
шоттарының анықтамалығына сәйкес автоматты түрде толтырылады.
!!! Қосымша белгі кассалық кіріс ордерінің қаржылық позициясына сәйкес келуі тиіс (бұл 1102
«Жұмыстар мен қызметтерді сату»).
Соманы қойып шығамыз.
Көрсеткіні төмен басу арқылы «Кассир» өрісінде кассирді таңдаймыз.
76
Одан әрі төлемдер тізілімін толтыруға көшеміз.
Қаржыландыру көзін, ББС, ерекшелікті қойып шығамыз.
Құжатты сақтаймыз және «Аудару» түймешігін басамыз.
Құжатты сақтағаннан кейін, жоғарыда айтқанымыздай, баланста жасалған өткізгіштерді көре
алатын журналдар қалыптастырылады.
77
Түгендеу (салыстыру) тізімдемесі.
https://youtu.be/fHUj-XQhM1M
Түгендеу (салыстыру) тізімдемесі түгендеу нәтижелерін анықтау үшін қызмет етеді.
Фаворит жүйесінде түгендеу тізімдемесін жасау үшін «Құжаттар» бөлімшесіне кіріп, «ТМҚ
бойынша түгендеу (салыстыру) тізімдемесін» таңдау қажет.
Кесте деректерін қарау ауқымында «Жаңа жазба қосу» түймешігін басамыз.
Түгендеу жүргізу күні «Жағдай бойынша».
«Жасалған күні» - бұл құжатты толтыру күні.
Бұдан әрі бұйрықтың күні мен нөмірін толтырамыз.
Түгендеудің басталған және аяқталған күндерін көрсетеміз.
Құжаттың егжей-тегжейін толтыру үшін тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді
шақырып, «Жолды тізіммен қосу» дегенді таңдаймыз.
МЖТ таңдап, «Келесі» басамыз.
Қойманы таңдап, құсбелгімен белгі қойып, «Келесі» басамыз.
Келесі терезеде барлық ТМҚ есеп шоттарын құсбелгімен белгілейміз және «Келесі» басамыз.
78
«Номенклатуралық нөмірлерді көрсетіңіз» диалогтық терезесінде «Таңдау» және «Дайын»
түймешіктерін басамыз.
Құжат автоматты түрде қалыптастырылады.
Қалыптастырылған ведомосте бухгалтерлік есепке сәйкес деректер толтырылады.
79
Егер түгендеу кезінде материалдық жауапты тұлға бойынша жетіспеушілік анықталса, «ТМҚ
бойынша түгендеу (салыстыру) тізімдемесі» құжатында жетіспейтін номенклатуралық нөмірдің
санын «0» -ге ауыстыру қажет. Осылайша, біз кемшілікті белгілейміз.
«Комиссия құрамы» деген қойындыға өтеміз және көрсеткіні төмен басып «Комиссия
төрағасы» өрісін толтырамыз.
Әрі қарай, тінтуірдің оң жақ бетіндегі мәтіндік мәзірді шақырып, + жолдарды қосып, комиссия
мүшелерін енгіземіз.
«Көрсетілген деректер тексерілді» өрісіне күнді енгізіп, табельдік нөмірді таңдаймыз.
Құжатты сақтаймыз және оған қол қоямыз.
Құжатты басып шығару үшін тінтуірдің оң жақ бетімен мәтінмәндік мәзірді шақырып, «Есеп»
дегенді таңдаймыз.
Қажетті есепті таңдап, ОК басамыз.
Есеп Ф401- Түгендеу тізімдемесі (салыстыру ведомосы).
80
Нысан әрбір негізгі құрал бөлінісінде жиналады.
Есеп Ф401- Шоттар бөлінісіндегі түгендеу тізімдемесі (салыстыру ведомосы).
Нысан әрбір қор бойынша шоттар бөлінісінде жиналады
Есептер.
ТМҚ қозғалысы және есепке алу туралы есептерді «Тауар-материалдық қорлар» бөлімінде,
«Есептер» кіші бөлімінде қарауға болады.
Номенклатура бойынша ақпарат.
https://www.youtube.com/watch?v=vZlnOfYxg7w
Бұл есепте бір нақты номенклатуралық нөмір бойынша есепке алудың барлық қозғалысы
мен егжей-тегжейін қадағалауға болады.
Есепті қалыптастыру үшін «Есептер» «Номенклатура бойынша ақпарат» кіші бөліміне
кіреміз.
«Кестелердің деректерін қарау диапазонында», «Номенклатуралық нөмір» өрісіне ТМҚ
номенклатуралық нөмірін енгіземіз ОК.
81
«Орнату/Сүзгіні қалпына келтіру» мәзірінде қосымша параметрлерді көрсетуге болатын
кезеңді таңдауға болады.
Нысан/Форма әрбір жеке құжат бөлінісінде жиналады. Есептің әрбір жолында бастапқы
құжатқа дейін енуге болады. Нысанның төменгі жағында жүйе «Кіріс сальдосы», «Кіріс»,
«Шығыс» және «Шығыс сальдосы» бөлігінде саны, сомасы, орташа бағасы бойынша қорытынды
сандарды шығарады.
Нысанға Word, Excel, кесте форматындағы есептер байланысты.
Есепті қалыптастыру үшін «Принтер» түймешігін басып, қажетті форматты таңдау
керек.
83
Ведомостар тізімі «Кесте» форматы «М209 шоттар бойынша айналым ведомосы».
Қажетті бұрышты таңдап, ОК басамыз.
85
Мемориалдық ордерлер.
https://youtu.be/M49jLbKGSj8
11, 12 және 13 мемориалдық ордерлерді «Баланс (Бас кітап)» есепке алу бөлімінде беруге
болады.
«Баланс (Бас кітап)» есепке алу бөлімі Есептер Мемориалдық ордерлер
Қажетті есепті таңдаймыз, кезеңді көрсетеміз, «Алдын ала қарау» белгі қоямыз және «ОК»
басамыз.
86
ҚЕ-5: Қаржылық есептілікке түсіндірме жазба.
https://www.youtube.com/watch?v=ICvHe-AQnYg
ҚЕ-5: Қаржылық есептілікке түсіндірме жазба «Баланс (Бас кітап)» есепке алу бөлімінде
орналасқан
«Баланс (Бас кітап)» есепке алу бөлімі Есептер Қаржылық есептілік.
Қажетті есепті таңдаймыз, кезеңді көрсетеміз, «Алдын ала қарау» белгі қоямыз және «ОК»
басамыз.
87
«Тауар-материалдық қорлар» бөлімін жабу.
https://youtu.be/bPmAsQkmU9k
Есепті кезеңде барлық бастапқы құжаттар пысықталғаннан кейін бөлімді жабу қажет.
Айдың жабылуы және келесі кезеңге көшу кезінде жүйе есепте қисынды қателерге бақылауды
жүзеге асырады және Тауар-материалдық қорлар бөлімін жүргізілген өткізулердің сәйкестігіне
Баланс бөлімімен салыстырады.
Ол үшін «Тауар-материалдық қорлар» Сервис Ағымдағы айды ауыстыру бөліміне өту
қажет.
Ашылған терезеде қазіргі уақытта бастапқы құжаттар бойынша жұмыс қандай кезеңде
жүргізіліп жатқанын көруге болады.
Ашылған терезеде «Келесі айға өту (материалдар)» тармағын таңдап, ОК басамыз.
Одан әрі «Иә» басамыз.
Келесі терезеде «Иә» дегенді таңдаймыз.
88
Барлық рәсімдер аяқталғаннан кейін, егер «Сервис» «Ағымдағы айды ауыстыру» қайта
кірсек, экраннан бөлімнің келесі кезеңде екенін көреміз.
